Dodano 2019-05-18 (komentarzy 0)

Odcinek lędźwiowy najbardziej narażony jest na różnego rodzaju przeciążenia, urazu i problemy. Jedną z rzeczy, którą wciąż bierze się pod lupę jest zgięcie odcinka lędźwiowego. Czy faktycznie jest to możliwe? Czy powinniśmy się tego obawiać? A jeśli jest to możliwe, to w jakich sytuacjach? Od dziesiątek lat o tym się mówi, że niewłaściwie wykonane ćwiczenie, takie jak chociażby przysiad, czy przechodzenie do deski może spowodować zgięcie odcinka lędźwiowego. Patrząc na prowadzone badania, problem ten nie do końca jest taki łatwy do uzyskania, dlatego że wielu ludzi na wyrost bierze kwestię tego właśnie zgięcia.

 

Bardzo duże znaczenie ma tak zwana koncepcja neutralnego kręgosłupa, tak doskonale znana w branży fitness czy też w świecie rehabilitacji. Na czym to polega? Kręgosłup ma określoną pozycję, będąc jednocześnie chronionym przed urazami, w tym przede wszystkim przed zgięciem odcinka lędźwiowego. Wielu uważa, że działaniami mogącymi przyczynić się do takiego problemu ze strony kręgosłupa jest martwy ciąg, przysiad i podbicia nóg. A jak to wygląda w praktyce?

 

Zacznijmy od anatomii…

 

Pomiędzy każdy kręgiem kręgowym jest tak zwany krążek międzykręgowy. To on absorbuje wstrząsy i przenosi obciążenie między segmentami. Sam dysk składa się z centralnego jądra miażdżystego, który to jest wypełniony żelem, będąc jednocześnie otoczonym szeregiem pierścienia włóknistego. W każdym krążku jest zazwyczaj 15 – 25 warstw pierścienia, który to składa się między innymi w 50% z kolagenu i z niektórych białek elastyny. Dysk z kością łączą się końcową płytką kręgową. Im człowiek starszy, tym bardziej się one zmniejszają. Sam krąg lędźwiowy składa się z pięciu kościanych kręgów z dyskiem między każdym segmentem. Dzięki stworzonej kolumnie uzyskujemy pionową stabilność tułowia, ochronę dla rdzenia kręgowego i korzeni nerwowych, jak również i odpowiednie punkty mocowania kości. Kręgi składają się z ciała, szypułki, blaszki, procesu wyrostka kolczystego, a także z procesu stawowego górnego i dolnego oraz procesu poprzecznego. Wzdłuż segmentów kręgosłupa rozciągają się dodatkowo więzadła. Sam krąg lędźwiowy możne wykazywać między innymi: cztery typy zgięcia, wydłużenia, obrotu, jak również i zgięcia bocznego ruchów. Ze względu na napięcie tkanek miękkich, zgięcie lędźwiowe jest znacząco ograniczone. Każdy segment ma odpowiedni zakres i nie jest w stanie osiągnąć więcej, chyba że występują problemy z tym odcinkiem. Jakie? O tym poniżej.

 

Główne rodzaje patologii odcinka lędźwiowego:

 

• Przepuklina dysku

 

Jest to sytuacja, w której dysk wypycha się na zewnątrz poza swoje określone granice między kręgami. Przepuklina może pojawić się w tylnej części w kierunku tkanki nerwowej, ale może także i pojawić się w dowolnie innym kierunku.

 

• Pęknięcie płytki końcowej

 

Następuje rozbicie płytki końcowej i dochodzić może do przeciekania jądra miażdżystego i zakłócania jego działania. To powoduje, że dysk jest osłabiony, mogąc prowadzić do przepukliny.

 

• Spondyloliza

 

Jest to uszkodzenie interarticularis. Spondyloliza może doprowadzić do spondylolistezy, a wtedy trzon kręgowy przesuwa się do przodu lub do tyłu.

 

Kręgosłup w stanie neutralnym

 

Kręgosłup neutralny jest to punkt środkowy między maksymalnym zgięciem lędźwiowym, a maksymalnym wyprostem. W takiej sytuacji odcinek lędźwiowy ma lordozę, a więc mały łuk. Mówiąc prostym językiem, pozycja neutralna jest wtedy, gdy stoimy. W momencie, gdy siadamy, kucamy lub wykonujemy określone ćwiczenie widzimy, że kręgosłup odchyla się ulegając jednocześnie zgięciu i wyprostowi pod określonym kątem.

 

Jakie jest ryzyko zgięcia kręgosłupa lędźwiowego?

 

Skoro podczas określonych ćwiczeń widzimy tą zmianę pozycji kręgosłupa, to czy istnieje faktycznie ryzyko jego zgięcia? Zagrożeniem może być wszystko, ale ryzyko to faktyczny potencjał, który może spowodować dane zagrożenie. Coś może więc stanowić zagrożenie, ale niekoniecznie musi wyrządzić ono szkodę. Do uszkodzenia kręgosłupa może oczywiście dojść w przypadku na przykład powtarzających się zgięć, długotrwałego rozciągania, niskiego stopnia kompresji, czy też wysokiego stopnia kompresji. Czy zgięciem są jedynie obrażenia ze strony dysku? Niekoniecznie! Zmiany powstają na przykład pod wpływem starzenia się lub urazów, które mogą wystąpić nawet w przypadku kręgosłupa neutralnego.

 

Według badań, gdzie sprawdzono między innymi neutralny kręgosłup i kompresję o niskiej częstotliwości, zgięty kręgosłup i niską kompresję, neutralny kręgosłup i wysoką kompresję, a także zgięty kręgosłup i wysoką kompresję wnioski okazały się w wielu sytuacjach bardzo zadziwiające. Przy niskiej częstotliwości płytki końcowe pękały bez uszkodzenia dysków, a sama wielkość kompresji, która jest potrzebna do wywołania złamania była istotna między objętością, a zgięciem. Przy zwiększonej kompresji pojawiła się przepuklina dysku. Wiele badań pokazało, że niekoniecznie ćwiczenia, ale również i neutralny kręgosłup mogą prowadzić do obrażeń, nawet co więcej, to właśnie ten kręgosłup neutralny doświadcza wyższego procentu uszkodzenia dysku podczas impulsu i jak stopniowego zwiększania ciśnienia.

 

Jak uchronić się przed ryzykiem?

 

Niekoniecznie dane ćwiczenie będzie powodowało, że narazimy się na uraz. W badaniach pokazane jest, że odpowiednia ilość powtórzeń, może przyczynić się do danego stanu rzeczy, a takiej ilości nie jesteśmy w stanie osiągnąć. Jeśli ćwiczenia wykonywane są odpowiednio, z zachowaniem pełnego bezpieczeństwa i z dostosowaniem ćwiczeń do naszych możliwości, ryzyko wystąpienia jest małe. Nie każdy ból lub dyskomfort musi oznaczać wtedy zgięcie kręgosłupa lędźwiowego i o tym należy pamiętać. Czasami wystarczy posiąść stosowną wiedzę, jak na przykład podnosić przedmiot, który upadł nam na ziemię, bo może to znacząco wpłynąć na zdrowie naszego kręgosłupa, albo jak podnosić ciężary, by nie wyrządzić sobie krzywdy. Najważniejsza zasada – wykorzystywać tutaj neutralny kręgosłup, ale pamiętać przy tym, że zgięcie  jest czasami konieczne, ale także i bardzo korzystne. Kiedy? Na przykład podczas wiązania butów, przy różnego rodzaju sportach. Przy zgięciu kręgosłupa przepływ płynu jest lepszy w pozycji zgiętej, tym samym dając lepszą możliwość odżywiania. Zgięta pozycja zmniejsza także stres w stawach śródpiersia.

 

Każda pozycja jest potrzebna naszemu kręgosłupowi, tylko musimy wiedzieć w jakich sytuacjach i jak ją wykorzystywać, by nie doprowadzić do jakichkolwiek urazów, czy kontuzji. Jest to niezwykle ważne, dlatego też im większa nasza wiedza, tym zdrowie kręgosłupa gwarantowane. 

Komentarze:

Aby dodać komentarz zaloguj się na swoje konto